كتاب «درّ و صدف» پیرامون موضوع حجاب، از تألیفات استاد محمد شجاعی، در چهار بخش شامل مباحث دینی، اجتماعی و سیاسی به رشته تحریر درآمده است. با توجه به بحث بر انگیز بودن موضوع حجاب در بین طرفدارانش در داخل وخارج كشور وگاه سهل انگاری و یا جهل برخی مسلمانان در این باب، نگارنده محترم سعی بر این دارد كه خواننده را به تفكر و تأمل در چرایی و چگونگی این تكلیف الهی دعوت كند.
بخش اول كتاب پیرامون این موضوع بحث می نماید كه همه انسانها در جستجوی سعادت وكمال اند، حركت به سوی كمال مانند هر حركت دیگری نیاز به آگاهی و شناخت دارد و نیز با توجه به این كه بهترین واضع قوانین هر مجموعه خالق آن مجموعه است، لذا تنها خداوند است كه صلاحیت و قدرت راهنمایی بشر را در حركت به سوی كمال دارد.
یكی از قوای حیوانی در انسان، غریزه جنسی اوست كه برای بقای نسل وی ضرورت دارد. این قوه نیاز واقعی و معینی دارد كه اگر به درستی تأمین شود انسان را در راه رسیدن به كمال مطلوب یاری می كند ولی اگر غیر عاقلانه و نادرست به كار گرفته شود، انسان را بسوی سراشیب حیوانیت سوق می دهد. خداوند برای هدایت این قوه فعال بشری كه از طرق مختلف فردی و اجتماعی، تحریك می شود قوانینی وضع فرموده كه یكی از این مقررات، دستور حجاب است.
بخش دوم كتاب تحت عنوان “ریشه پیدایش فرهنگ بی حجابی در جهان” نویسنده محترم ابتدا به بررسی ریشه انحرافات جنسی در فرهنگ غرب پرداخته و آثار مخرب آزادی جنسی را بیان می كند، سپس علل گسترش فرهنگ بی حجابی و بد حجابی در كشورهای مسلمان از جمله ایران را مورد بررسی قرار داده و در انتها انواع و علل آنرا مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
آزادی جنسی كه محصول این فرهنگ غلط در غرب بود اثرات بسیار مخربی بر زندگی فردی و اجتماعی مردم باقی گذاشت، كه از آن جمله می توان به از بین رفتن شخصیت، امنیت و آزادی زن، سست شدن بنیان خانواده و ضربه خوردن فعالیت های سالم اجتماعی اشاره كرد. گسترش فرهنگ برهنگی در ایران و سایر دول اسلامی نیز معلول تهاجمات فرهنگی و نظامی و استعمارهای قدیم و جدید در این كشورها بوده است آنچه مسلم است میزان تاثیرپذیری از فرهنگ غرب بستگی به میزان فهم هر كس از دین و حكمت دستورات آن و نیز پیوند این فهم با قلب و روح او دارد.
در ادامه این بخش از كتاب، نویسنده محترم حجاب را منشأ خیرات و بركات بسیار دانسته و فواید گوناگونی نظیر: تامین امنیت، كمال و آزادی معنوی زن، تحكیم بنیان خانواده، سلامت اجتماعی و آرامش روانی افراد، تسهیل در ایفای نقش های اجتماعی، خروج از سپاه شیطان و جلب رضایت الهی را برای آن برشمرد.
بخش سوم كتاب، نگارنده محترم مباحثی را در زمینه نقش نگاه و سایر حواس در شكل گیری تفكرات و ایجاد انحرافات عنوان می كند.
می دانیم كه محسوسات بالأخص دیدنی ها، تأثیر به سزایی در اشتغال فكر و قلب دارند، در واقع نوع تفكرات بستگی تام به نوع اطلاعاتی دارد كه از طریق حواس وارد ذهن و روح فرد می شوند.
نگاه مادی به زن، به عنوان موجودی كه وجودش جاذبه های مختلفی را در دل ایجاد می كند، می تواند منشأ بسیاری از انحرافات باشد. اسلام برای حفظ پاكی فرد و جامعه علاوه بر اینكه به زنان دستور رعایت حجاب را داده به مردان نیز دستور می دهد تا دیدگان خود را ازنگاه ناروا به نامحرم بپوشانند.
بخش پایانی كتاب مواردی مربوط به لباس، زینت، انواع آنها و نحوه ارتباط انسان با این دسته از مسائل را شامل می شود.
طبق آیات قران كریم لباس برای انسانها به دو دسته تقسیم بندی می شود:
لباس ظاهری كه برای پوشاندن بدن وحفظ آن استعمال می شود و مایه زینت ظاهری اوست، و دیگری، لباس باطنی است كه خداوند از آن به تقوا تعبیر فرموده است. تقوا روح انسان را از بیماری و زشتی مصون می دارد و از آنجا كه تنها توشه انسان در سیر به سوی ابدیت داشتن روحی سالم است اهمیت لباس باطنی بیش از پیش مشخص می شود.
عدم رعایت احكام مربوط به حجاب و لباس ظاهری موجبات آلودگی روحی فرد را فراهم می كند. این احكام در دین مبین اسلام به طور دقیق و مبسوطی بیان شده كه نویسنده با توجه به فرصت وبضاعت كتاب به ذكر مواردی از آن پرداخته است.
امید است كه با مطالعه این كتاب بهره كافی را از مباحث عنوان شده ببریم، مباحثی كه به سبكی نظام مند به بررسی روابط علّی و معلولی حاكم بر اجتماعات انسانی در زمینه اجرای این تكلیف الهی می پردازد.
